Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, việc đổi mới phương pháp đánh giá đang trở thành một yếu tố quan trọng giúp tạo động lực học tập cho học sinh. Đặc biệt, trong năm học 2024 – 2025, các trường học đã chú trọng đến việc thay đổi cách đánh giá để thúc đẩy ý thức tự học, phát triển năng lực và kỹ năng của học sinh.
1. Đổi mới đánh giá để khơi gợi tiềm năng
Tại Trường THPT Võ Chí Công (Đà Nẵng), tập thể lớp 11/7 đã phát triển một ứng dụng Android mang tên \\\”App hỗ trợ rèn luyện Toán 11\\\”. Ứng dụng này không chỉ giúp học sinh ôn tập kiến thức môn Toán một cách hiệu quả mà còn cung cấp cho giáo viên một phương tiện đánh giá học sinh qua các bài kiểm tra trắc nghiệm.
Ứng dụng này là ví dụ điển hình cho việc khơi gợi tiềm năng của học sinh thông qua các dự án sáng tạo. Việc sử dụng công nghệ vào quá trình giảng dạy và đánh giá không chỉ giúp cá nhân hóa việc học mà còn tạo động lực cho học sinh trong việc tiếp cận kiến thức theo cách chủ động và thú vị hơn.
2. Học tập thông qua trải nghiệm và dự án
Tại Trường THPT Bình Sơn (Quảng Ngãi), nhà trường đã chuyển một mảnh đất trống thành Khu hoạt động trải nghiệm, nơi học sinh có thể tham gia vào các dự án liên môn như trồng rau, củ, quả. Đây là cách đánh giá dựa trên thực hành và ứng dụng kiến thức vào đời sống thực tế.
Việc học sinh tự mình lên kế hoạch, thực hiện và theo dõi tiến độ của các dự án này giúp phát triển kỹ năng làm việc nhóm, khả năng tư duy và trách nhiệm. Điều này không chỉ khuyến khích học sinh học hỏi mà còn làm cho quá trình học trở nên gần gũi và thực tế hơn.
3. Dạy học phân hóa và cá nhân hóa
Theo thầy Phan Bá Lê Hiền, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Lê Duẩn (Đắk Lắk), việc dạy học cần tập trung vào phát triển năng lực riêng của từng học sinh. Điều này đặc biệt quan trọng trong các lớp học đông với 40 – 45 học sinh. Giáo viên cần linh hoạt điều chỉnh phương pháp giảng dạy để phù hợp với năng lực và nhu cầu của từng em.
Thầy Hiền cũng nhấn mạnh rằng, việc giúp học sinh làm chủ kiến thức và phát triển khả năng tự học là mục tiêu chính của giáo dục hiện đại. Giáo viên không chỉ đóng vai trò người truyền đạt kiến thức mà còn là người hướng dẫn, giúp học sinh rèn luyện khả năng tư duy và vận dụng kiến thức vào đời sống.
4. Khuyến khích thảo luận và tự học
Trong môn Ngữ văn, thầy Đoàn Văn Hân từ Trường THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm (Đắk Lắk) đã chia sẻ về việc tạo điều kiện cho học sinh tự thuyết trình và thảo luận về các tác phẩm văn học. Đây là cách tiếp cận giúp học sinh khám phá văn bản theo góc nhìn cá nhân và tự mình rút ra thông điệp từ tác phẩm.
Việc khuyến khích học sinh viết bài và chia sẻ góc nhìn trên các nền tảng trực tuyến như trang web trường, Zalo hay Facebook không chỉ giúp các em phát triển khả năng viết mà còn tạo cơ hội để thực hành kiến thức và trải nghiệm cảm xúc trong quá trình học.
5. Mô hình lớp học đảo ngược
Cô Phạm Thị Ái Vân, giáo viên Địa lý tại Trường THPT Trần Phú (Đà Nẵng), đã áp dụng mô hình lớp học đảo ngược, trong đó học sinh chuẩn bị trước các nội dung như thiết kế biểu đồ hoặc tìm kiếm thông tin từ nhà. Khi đến lớp, các em tham gia vào các hoạt động thảo luận và mở rộng kiến thức.
Giáo viên lúc này đóng vai trò người hướng dẫn, giải đáp thắc mắc và tổng kết lại kiến thức chính. Mô hình này giúp học sinh trở nên chủ động hơn trong quá trình học tập, đồng thời tạo không gian để họ thể hiện sự sáng tạo và khả năng tự học.
6. Phát triển tư duy phản biện và sáng tạo
Việc đổi mới phương pháp đánh giá không chỉ dừng lại ở việc kiểm tra kiến thức mà còn khuyến khích học sinh phát triển tư duy phản biện và sáng tạo. Thầy Đoàn Văn Hân chia sẻ rằng, sau mỗi tiết học, giáo viên có thể yêu cầu học sinh trình bày cảm nhận và góc nhìn của mình về tác phẩm. Điều này giúp học sinh rèn luyện khả năng tự đọc, khám phá và phân tích nội dung một cách chủ động.
7. Kết luận
Việc đổi mới phương pháp đánh giá không chỉ giúp học sinh tiếp cận kiến thức một cách tích cực và chủ động hơn mà còn khơi gợi được tiềm năng và đam mê học tập của mỗi cá nhân. Giáo viên đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra môi trường học tập linh hoạt, khuyến khích sự sáng tạo, thảo luận và khám phá của học sinh. Điều này không chỉ giúp nâng cao chất lượng giáo dục mà còn chuẩn bị cho học sinh những kỹ năng quan trọng cho cuộc sống và tương lai.
