Áp Lực Thi Cử: Thách Thức Với Học Sinh Nội Trú
Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, diễn ra vào ngày 25-26/6/2025, là cột mốc quan trọng với hơn 1 triệu thí sinh trên cả nước, trong đó có hàng nghìn học sinh nội trú tại các trường dân tộc nội trú như ở Sơn La. Với đặc thù xa gia đình, học sinh nội trú thường đối mặt với áp lực kép: học tập cường độ cao và cảm giác cô đơn, lo lắng. Theo TS. Lưu Hoàng Tùng, giảng viên tâm lý tại Học viện Kỹ thuật Quân sự, áp lực thi cử ở học sinh ngày nay tăng cao do kỳ vọng từ gia đình, sự cạnh tranh và thay đổi trong cấu trúc đề thi theo Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018.
Dưới đây là 6 phương pháp thiết thực giúp học sinh nội trú vượt qua áp lực, tự tin chinh phục kỳ thi THPT 2025, dựa trên kinh nghiệm từ các trường như THPT Dân tộc Nội trú tỉnh Lạng Sơn và các giải pháp tại Sơn La.
6 Phương Pháp Hỗ trợ Học Sinh Nội Trú Trước Kỳ Thi THPT 2025
1. Tăng Cường Tư Vấn Tâm Lý
Học sinh nội trú thường dễ rơi vào trạng thái lo âu, mất tập trung do thiếu sự đồng hành trực tiếp từ gia đình. Trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh Lạng Sơn đã tổ chức các buổi tư vấn tâm lý, giúp học sinh như Đinh Ngọc Diệu Linh chia sẻ khó khăn và giải tỏa căng thẳng.
- Giải pháp: Nhà trường nên mời chuyên gia tâm lý hoặc giáo viên chủ nhiệm tổ chức các buổi trò chuyện nhóm, khuyến khích học sinh bày tỏ cảm xúc.
- Lợi ích: Giảm lo âu, cải thiện khả năng tập trung và xây dựng tinh thần tích cực.
2. Tổ Chức Học Nhóm Hiệu Quả
Học nhóm là cách giúp học sinh nội trú hỗ trợ lẫn nhau, đặc biệt trong giai đoạn nước rút. Em Nông Mạnh Duy, học sinh lớp 12 tại Lạng Sơn, chia sẻ rằng việc học nhóm giúp em nhận ra điểm yếu và cải thiện kiến thức.
- Cách thực hiện: Giáo viên tổ chức các nhóm nhỏ (3-5 em), phân công nhiệm vụ cụ thể như chấm bài, giải đề hoặc thảo luận.
- Mẹo: Kết hợp học nhóm với các buổi ôn tập chuyên đề, tập trung vào các môn bắt buộc (Toán, Ngữ văn) và 2 môn tự chọn (Ngoại ngữ, Lịch sử, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ).
3. Tối Ưu Hóa Lịch Ôn Tập
Kỳ thi THPT 2025 giảm còn 4 môn thi (2 bắt buộc: Toán, Ngữ văn; 2 tự chọn), giúp giảm áp lực so với các năm trước. Tuy nhiên, học sinh nội trú cần lịch ôn tập khoa học để tránh kiệt sức.
- Gợi ý lịch học:
- Buổi sáng: Ôn kiến thức nền tảng (Toán, Ngữ văn).
- Buổi chiều: Luyện đề thi thử, tập trung vào môn tự chọn.
- Buổi tối: Thảo luận nhóm hoặc tự học, tập trung vào kỹ năng tự luận (Ngữ văn) và trắc nghiệm (các môn còn lại).
- Lưu ý: Dành ít nhất 1-2 giờ/ngày để nghỉ ngơi, tránh học quá sức dẫn đến mất ngủ hoặc căng thẳng.
4. Tạo Môi Trường Thư Giãn
Nhà trường cần tạo không gian thư giãn để giảm áp lực tâm lý. Tại Sơn La, các trường nội trú tổ chức các buổi chiếu phim, hoạt động thể thao hoặc văn nghệ vào cuối tuần, giúp học sinh cân bằng giữa học tập và giải trí.
- Hoạt động gợi ý:
- Chiếu phim do học sinh bình chọn.
- Tổ chức các trò chơi vận động hoặc buổi giao lưu âm nhạc.
- Dành thời gian cho các hoạt động như yoga, thiền định đơn giản.
- Hiệu quả: Giúp học sinh tái tạo năng lượng, cải thiện tâm trạng và tăng khả năng tập trung.
5. Dinh Dưỡng và Giấc Ngủ Hợp Lý
Thiếu ngủ và chế độ ăn uống không khoa học là nguyên nhân chính khiến học sinh nội trú mệt mỏi, giảm hiệu quả học tập. TS. Lưu Hoàng Tùng nhấn mạnh rằng giấc ngủ giúp tái tạo năng lượng và cải thiện sức đề kháng.
- Chế độ sinh hoạt:
- Ngủ đủ 7-8 giờ/ngày, tránh thức khuya ôn bài.
- Ăn uống cân bằng, bổ sung thực phẩm giàu protein (trứng, cá), vitamin (rau xanh, trái cây).
- Tránh caffeine, đồ uống có đường để giảm lo âu.
- Vai trò của nhà trường: Cung cấp bữa ăn đủ chất tại ký túc xá, kiểm tra giờ giấc sinh hoạt của học sinh.
6. Phối Hợp Với Gia Đình và Cộng Đồng
Dù sống xa gia đình, học sinh nội trú vẫn cần sự động viên từ người thân. Tại Sơn La, các trường phối hợp với phụ huynh để cập nhật tình hình học tập và tâm lý của học sinh, đồng thời vận động hỗ trợ học sinh khó khăn thông qua các chương trình như “Cán bộ, nhà giáo và người lao động chung tay giúp đỡ học sinh”.
- Cách thực hiện:
- Tổ chức các buổi họp phụ huynh trực tuyến để chia sẻ tiến độ ôn tập.
- Khuyến khích phụ huynh động viên con em, tránh đặt kỳ vọng quá cao.
- Kết quả: Tạo động lực, giúp học sinh cảm thấy được quan tâm và hỗ trợ.
Kinh Nghiệm Từ Sơn La: Đợt Thi Đua 80 Ngày
Tại Sơn La, ngành giáo dục đã triển khai đợt thi đua cao điểm “80 ngày cống hiến, đoàn kết, sáng tạo” từ ngày 8/4/2025, với phương châm “Tất cả vì học sinh thân yêu”. Kết quả sơ kết ngày 17/5/2025 cho thấy:
- 4 lần thi thử giúp tăng tỷ lệ tốt nghiệp và phổ điểm, giảm số học sinh có nguy cơ trượt.
- Các hoạt động như dạy miễn phí, ôn tập buổi tối và quyên góp hỗ trợ học sinh khó khăn được đẩy mạnh.
- 5 tập thể và 20 cá nhân được khen thưởng vì những đóng góp xuất sắc.
Những kinh nghiệm này cho thấy sự kết hợp giữa ôn tập kiến thức, hỗ trợ tâm lý và chăm sóc đời sống là chìa khóa giúp học sinh nội trú vượt qua áp lực.
Lưu Ý Quan Trọng Cho Học Sinh Nội Trú
- Làm quen với đề thi mới: Đề thi THPT 2025 theo Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018, tập trung đánh giá năng lực, với Ngữ văn thi tự luận (120 phút) và các môn khác trắc nghiệm (Toán: 90 phút, các môn còn lại: 50 phút).
- Sử dụng đề thi tham khảo: Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố đề minh họa, học sinh nên luyện tập để làm quen với dạng câu hỏi trắc nghiệm Đúng/Sai và trả lời ngắn.
- Tự tin vào bản thân: Đừng so sánh với bạn bè, hãy tập trung vào mục tiêu cá nhân và tận dụng sự hỗ trợ từ thầy cô, bạn bè.
Kết Luận
Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 là thử thách lớn nhưng cũng là cơ hội để học sinh nội trú khẳng định bản thân. Với sự đồng hành từ nhà trường, gia đình và các phương pháp như tư vấn tâm lý, học nhóm, chế độ sinh hoạt hợp lý, các em hoàn toàn có thể vượt qua áp lực và đạt kết quả tốt. Hãy chuẩn bị kỹ lưỡng, giữ tinh thần lạc quan và tự tin bước vào kỳ thi!
Bạn có bí quyết nào để hỗ trợ học sinh nội trú? Chia sẻ ngay để cùng nhau giúp các em chinh phục kỳ thi THPT 2025!