Trong bối cảnh Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị được xem là kim chỉ nam cho phát triển đất nước trong kỷ nguyên số, bài toán cấp thiết đặt ra cho Việt Nam là đào tạo được đội ngũ nhân lực chiến lược – lực lượng “kỹ sư 57” – hội tụ đầy đủ tư duy, kỹ năng và bản lĩnh để dẫn dắt công cuộc chuyển đổi số toàn diện từ khu vực công đến tư.
“Kỹ sư 57” – thế hệ chiến lược cho hành trình số hóa quốc gia
Từ tháng 5/2025, Trường Đại học FPT đã tiên phong triển khai khóa đào tạo đầu tiên thuộc chương trình “Kỹ sư 57”, nhằm hiện thực hóa các mục tiêu của Nghị quyết 57. Đây là một chương trình cao học thực tiễn, tập trung rèn luyện năng lực công nghệ, quản trị hiện đại và tư duy hệ thống. Người học được trang bị:
- Kiến thức chuyên sâu về công nghệ số: AI, Big Data, IoT, MLOps, điện toán đám mây, an ninh mạng.
- Kỹ năng tổ chức và thực thi chuyển đổi số: Agile, Design Thinking, vận hành dữ liệu, triển khai hệ thống số.
- Tư duy đổi mới – sáng tạo – hội nhập: Kết hợp tư duy phân tích và năng lực thích nghi linh hoạt, sáng tạo giải pháp từ thực tiễn.
Đặc biệt, Trường ĐH FPT cũng đã đưa môn Chuyển đổi số vào giảng dạy bắt buộc cho mọi sinh viên từ tháng 9/2025, chính thức khởi động chuyên ngành mới “Chuyển đổi số” trong năm học 2025–2026 – một bước tiến mạnh mẽ trong định hình nguồn nhân lực chiến lược cho quốc gia.
Từ góc nhìn doanh nghiệp: Nhân lực chính là nút thắt lớn nhất
Ông Lê Thanh Tùng – Thành viên HĐQT VietinBank – chỉ rõ thách thức: “Chúng tôi đang rất thiếu người làm được AI, Cloud và Cybersecurity. Nhưng vấn đề không chỉ là công nghệ, mà là con người biết quản trị công nghệ trong thực tiễn.”
Ba yếu tố cốt lõi được ông Tùng nhấn mạnh về tiêu chuẩn của “kỹ sư 57” trong ngành tài chính – ngân hàng:
- Tri thức số hóa: Am hiểu công nghệ lõi và năng lực ngoại ngữ để cập nhật xu hướng toàn cầu.
- Năng lực quản trị hiện đại: Quản trị bản thân – đội nhóm – tổ chức trên nền dữ liệu minh bạch.
- Tinh thần học tập suốt đời – đổi mới sáng tạo: Sẵn sàng thích nghi trong môi trường liên tục biến động.
Chuyển đổi số không đơn thuần là cài đặt công nghệ, mà là tái kiến trúc toàn bộ vận hành và tư duy lãnh đạo, đòi hỏi một lớp nhân sự vừa “có nghề” vừa “có não số”.
Tư duy “chiến lược nhân lực” – Không chỉ là CNTT mà là tái cấu trúc toàn diện
Theo bà Phạm Thị Ngọc Thủy – Giám đốc Văn phòng Ban IV, hiện nay có ba khoảng trống lớn về nhân lực khi triển khai Nghị quyết 57:
- Nhóm chuyên sâu khoa học – công nghệ ngành: Ngành nào – hiểu ngành đó sâu và ứng dụng công nghệ số cho chính ngành đó (ví dụ: kỹ sư ngân hàng số, kỹ sư sản xuất thông minh).
- Nhà quản trị dữ liệu: Biết sử dụng công nghệ để ra quyết định, quản lý đội ngũ, vận hành minh bạch.
- Chuyên gia phân tích nghiệp vụ (BA): Là cầu nối giữa bài toán thực tiễn và giải pháp công nghệ, nắm nghiệp vụ – hiểu dữ liệu – kết nối công nghệ.
Đây là nhóm nhân lực hiện thiếu trầm trọng ở cả khu vực công và tư. Ngay cả khi đầu tư công nghệ, nếu thiếu lực lượng “tái cấu trúc quy trình” thì chuyển đổi số sẽ chỉ dừng ở… phần mềm.
Chiến lược tổng thể: Đào tạo – chuẩn hóa – kết nối
Để chuẩn bị cho giai đoạn “tăng tốc thực thi Nghị quyết 57”, cần triển khai đồng bộ ba mũi nhọn:
- Đào tạo trọng điểm, thực chiến: Từ cấp đại học, cao học đến đào tạo lại, bồi dưỡng chuyên sâu theo ngành.
- Xây dựng hệ sinh thái nhân lực chuyển đổi số quốc gia: Liên kết giữa bộ ngành – trường đại học – doanh nghiệp để cùng hình thành chuẩn “kỹ sư 57”.
- Đẩy mạnh chính sách công nhận kỹ năng – chứng chỉ – năng lực thực tiễn, tạo hành lang phát triển nghề nghiệp linh hoạt cho lực lượng lao động số.
Lời kết
Muốn bứt phá chuyển đổi số quốc gia, không thể thiếu lớp nhân lực chiến lược – “kỹ sư 57”: vừa giỏi công nghệ, vừa hiểu vận hành, vừa biết đổi mới và thích nghi. Không đợi đến tương lai, công cuộc xây dựng lực lượng này cần bắt đầu ngay hôm nay – bài toán sống còn cho mọi tổ chức trong thời đại mà “dữ liệu là dầu mỏ, AI là động cơ, và con người là đầu tàu”.
