Năm học 2024–2025 đánh dấu một cột mốc quan trọng: kỳ thi tuyển sinh lớp 10 đầu tiên được tổ chức theo Chương trình Giáo dục phổ thông mới 2018 (CTGDPT 2018). Sự thay đổi về nội dung học tập, phương pháp tiếp cận và yêu cầu đánh giá khiến công tác ôn tập năm nay không chỉ khẩn trương hơn, mà còn cần nhiều sự chủ động và linh hoạt hơn từ cả giáo viên lẫn học sinh.
Bối cảnh đặc biệt: Kỳ thi chuyển cấp của thế hệ đầu tiên học chương trình mới
Học sinh lớp 9 năm học 2024–2025 là khóa đầu tiên hoàn thành cấp THCS theo CTGDPT 2018, chương trình tập trung phát triển phẩm chất và năng lực, giảm tải ghi nhớ máy móc và tăng cường thực hành, liên hệ thực tế.
Do đó, kỳ thi vào lớp 10 không còn chỉ là “cuộc đua điểm số”, mà còn đòi hỏi:
- Khả năng tư duy, phân tích, vận dụng kiến thức
- Kỹ năng đọc hiểu, viết lách, giải quyết vấn đề theo hướng mở
- Tư duy liên môn, ứng dụng kiến thức vào tình huống thực tiễn
Nhà trường dốc sức triển khai ôn tập khoa học
Trước kỳ thi mang tính bản lề, nhiều trường THCS trên cả nước đã:
1. Xây dựng kế hoạch ôn tập theo chuyên đề
- Tập trung vào những mạch kiến thức cốt lõi, tránh dàn trải
- Lồng ghép bài tập thực tế, câu hỏi vận dụng, thay vì chỉ luyện đề
2. Đa dạng hình thức kiểm tra – đánh giá
- Thực hiện kiểm tra định kỳ, thi thử nhiều đợt để học sinh làm quen với cấu trúc đề thi mới
- Tổ chức thi thử trên giấy và trực tuyến, xen kẽ trắc nghiệm – tự luận để rèn khả năng phản xạ
3. Cá nhân hóa theo trình độ học sinh
- Phân nhóm học sinh (yếu – trung bình – khá – giỏi), giao nhiệm vụ ôn tập phù hợp
- Giáo viên trực tiếp tư vấn chiến lược học tập, xây dựng kế hoạch học theo từng tuần
“Chúng tôi hướng đến việc giúp học sinh hiểu sâu bản chất kiến thức, chứ không học vẹt. Đề thi năm nay có thể sẽ đổi mới cả về nội dung lẫn hình thức, nên càng cần học chủ động, thông minh hơn” – thầy Trần Tuấn, giáo viên trường THCS ở Quảng Nam chia sẻ.
Học sinh thích nghi và tăng tốc
Chủ động hơn trong cách học
Nhiều học sinh lớp 9 hiện nay đã biết:
- Tự tổng hợp kiến thức bằng sơ đồ tư duy, bảng hệ thống hóa
- Tự học trên các nền tảng học trực tuyến uy tín, kết hợp học nhóm
- Rèn luyện kỹ năng viết đoạn, phân tích đề, đọc hiểu nhanh và hiệu quả
Tinh thần học tập thực chất
Thay vì “cày đề” và học thuộc lòng, học sinh hướng đến:
- Hiểu để nhớ, nhớ để áp dụng
- Phản xạ nhanh với các dạng câu hỏi mở
- Gắn bài học với tình huống đời sống, từ đó học sâu và bền hơn
Gia đình và xã hội đồng hành
- Phụ huynh tạo môi trường học tập yên tĩnh, khích lệ tinh thần học của con
- Nhiều địa phương tổ chức câu lạc bộ ôn thi, lớp học miễn phí cuối tuần
- Tư vấn tâm lý, định hướng học đường cũng được tăng cường để học sinh giảm áp lực và lo âu
Dự báo cấu trúc đề thi: Bám sát chương trình mới
Tuy mỗi địa phương có thể tổ chức thi khác nhau (2, 3 hoặc 4 môn), nhưng theo định hướng chung:
- Môn Ngữ văn: tăng cường kỹ năng đọc – viết – cảm thụ ngữ liệu ngoài SGK
- Môn Toán: giảm bài tập mẹo, tăng câu hỏi thực tiễn, dạng toán vận dụng
- Tiếng Anh và môn thứ 3 (nếu có): chú trọng kỹ năng sử dụng ngôn ngữ, phản xạ giao tiếp
Kết luận
Trước một kỳ thi có nhiều thay đổi, điều quan trọng nhất với học sinh lớp 9 hiện nay không chỉ là học thật tốt, mà còn là ôn tập đúng cách – chủ động thích nghi – giữ vững tinh thần. Với sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội, kỳ thi vào lớp 10 năm 2025 không chỉ là một kỳ sát hạch kiến thức, mà còn là dịp để học sinh thể hiện bản lĩnh trong hành trình trưởng thành.
Dồn sức không phải để học nhiều, mà là học sâu – học đúng – học có chiến lược. Và kỳ thi đầu tiên của chương trình mới sẽ là bước đệm cho một thế hệ học sinh bản lĩnh, sáng tạo và biết học vì chính mình.
