Tại Đắk Lắk, hàng trăm giáo viên hợp đồng lâu năm – đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa – đang phải đối mặt với nhiều khó khăn do việc tuyển dụng đặc cách kéo dài, chưa được giải quyết dứt điểm. Dù có thâm niên công tác, đáp ứng đầy đủ điều kiện theo chính sách đặc cách của Chính phủ, nhưng đến nay nhiều giáo viên vẫn chưa được xét tuyển chính thức, dẫn đến tình trạng “mắc kẹt” trong vòng luẩn quẩn: không ổn định, thu nhập bấp bênh, tinh thần giảm sút.
Chính sách đặc cách: Lối mở chưa thông
Theo hướng dẫn của Bộ Nội vụ và Bộ Giáo dục & Đào tạo, các giáo viên hợp đồng có đóng BHXH, làm việc trước năm 2015, có bằng đạt chuẩn và còn nhu cầu tuyển dụng ở địa phương sẽ được xét tuyển đặc cách không qua thi tuyển.
Tuy nhiên, tại Đắk Lắk:
- Hơn 200 giáo viên đủ điều kiện nhưng chưa được tuyển dụng
- Nhiều hồ sơ bị tồn đọng ở cấp huyện, xã do vướng mắc về chỉ tiêu biên chế, quy trình thẩm định hoặc sự phối hợp giữa các ngành chưa thống nhất
Một giáo viên hợp đồng tại huyện Ea Súp chia sẻ:
“Tôi đã dạy hơn 10 năm, học trò ra trường có người làm thầy cô giáo, mà chính tôi thì chưa biết năm sau có còn đứng lớp không. Mỗi lần có chỉ đạo mới lại thêm hy vọng rồi lại thất vọng.”
Hệ lụy với người thầy và ngành giáo dục
1. Tâm lý giáo viên bị ảnh hưởng nghiêm trọng
- Không được vào biên chế khiến nhiều thầy cô không thể vay ngân hàng, không có lộ trình thăng tiến, không an tâm cống hiến
- Nhiều người trẻ bỏ nghề, chuyển sang công việc khác, nhất là tại các trường tiểu học vùng sâu
2. Chất lượng dạy học bị đe dọa
- Tình trạng “chảy máu chất xám” ở vùng khó xảy ra khi giáo viên giỏi, có kinh nghiệm rời bỏ lớp học
- Các trường thiếu ổn định đội ngũ → ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giảng dạy và kết quả học tập của học sinh
3. Lãng phí nguồn lực đã đào tạo
- Nhà nước và địa phương đã đầu tư đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ, nhưng khi không giữ chân được, đó là sự lãng phí nhân lực và nguồn lực xã hội
Nguyên nhân chính của sự chậm trễ
Một số nguyên nhân được chỉ ra:
- Chậm phân bổ chỉ tiêu biên chế từ cấp tỉnh, khiến cấp huyện dù muốn cũng không thể tuyển dụng
- Quy trình xét tuyển đặc cách phức tạp, đòi hỏi nhiều tầng nấc phê duyệt từ Sở GD&ĐT, Sở Nội vụ, UBND huyện đến tỉnh
- Lo ngại tuyển dụng vượt quá ngân sách, hoặc chưa có quy định thống nhất giữa các địa phương dẫn đến thận trọng quá mức
Kiến nghị và mong mỏi từ người trong cuộc
Các giáo viên và đại diện nhà trường tại Đắk Lắk kiến nghị:
- Cần đẩy nhanh tiến độ phân bổ biên chế và xét tuyển đặc cách cho giáo viên đủ điều kiện
- Tỉnh nên ưu tiên tuyển dụng giáo viên vùng sâu vùng xa, nơi thiếu trầm trọng giáo viên lâu năm, để giữ chân người dạy giỏi
- Thiết lập kênh đối thoại chính thức giữa giáo viên hợp đồng và các cấp lãnh đạo, tránh cảm giác bị “bỏ quên”
Kết luận
Việc chậm trễ trong xét tuyển đặc cách giáo viên tại Đắk Lắk không chỉ là vấn đề hành chính, mà còn là câu chuyện nhân văn về quyền được công nhận, được ổn định và được tiếp tục cống hiến của những người thầy tận tụy.
Người thầy không cần quá nhiều đặc quyền – họ chỉ cần một vị trí xứng đáng để tiếp tục gieo chữ. Và mỗi ngày chờ đợi là một lần xói mòn niềm tin vào nghề nghiệp mà họ từng hết lòng lựa chọn.
