Quy định mới và sự thay đổi cần thiết
Dự thảo Luật Việc làm sửa đổi đã chính thức bỏ đề xuất giới hạn thời gian làm thêm của học sinh, sinh viên (HS, SV) ở mức 24 giờ/tuần. Quy định mới này cho phép SV đủ tuổi lao động làm việc theo quy định pháp luật hiện hành, mở ra cơ hội linh hoạt hơn trong việc vừa học vừa làm.
Động thái này nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ phía sinh viên và doanh nghiệp, khi phần lớn các công việc bán thời gian yêu cầu thời gian làm việc vượt mức giới hạn 24 giờ/tuần. Tuy nhiên, nó cũng đặt ra thách thức: Làm thế nào để SV có thể cân bằng giữa học tập và kiếm tiền?
Thực trạng công việc làm thêm của sinh viên
Phần lớn SV làm thêm hiện nay chọn các công việc phổ biến như phục vụ quán ăn, bán hàng, thu ngân, gia sư hoặc cộng tác viên tự do. Thời gian làm việc thường từ 4-8 giờ/ca, với yêu cầu tối thiểu 6 ca/tuần, tương đương 30-48 giờ/tuần.
- Nguyễn Thị Nhung, SV năm 3 Trường Đại học Ngoại ngữ Đà Nẵng, chia sẻ: \”Hầu hết công việc bán thời gian yêu cầu làm việc từ 4-8 giờ/ca. Nếu chỉ làm 24 giờ/tuần, em sẽ không đáp ứng được yêu cầu tuyển dụng.\”
Tuy nhiên, lịch học không cố định, thường xuyên thay đổi, khiến việc sắp xếp thời gian làm thêm trở nên khó khăn. Lê Đăng Quang, SV Đại học Bách khoa Đà Nẵng, lựa chọn gia sư buổi tối để linh hoạt hơn: \”Làm gia sư giúp em tự chủ được thời gian và giảm áp lực lịch học ban ngày.\”
Lợi ích của làm thêm đối với sinh viên
Đi làm thêm mang lại nhiều lợi ích thiết thực, từ hỗ trợ tài chính, trải nghiệm thực tế đến rèn luyện kỹ năng mềm.
1. Hỗ trợ chi phí học tập
Đối với nhiều SV, đặc biệt là những bạn từ gia đình có thu nhập thấp, việc làm thêm không chỉ giúp trang trải chi phí sinh hoạt mà còn hỗ trợ học phí.
2. Rèn kỹ năng sống
Các công việc bán thời gian như phục vụ, bán hàng, hoặc gia sư giúp SV học cách giao tiếp, quản lý thời gian, xử lý tình huống và làm việc nhóm.
3. Tích lũy kinh nghiệm nghề nghiệp
Làm thêm trong lĩnh vực liên quan đến chuyên ngành học, như thực tập hoặc Học kỳ doanh nghiệp, còn giúp SV tiếp cận thực tế công việc, từ đó tích lũy kỹ năng và kiến thức cần thiết cho nghề nghiệp tương lai.
Thách thức trong việc cân bằng học và làm thêm
Dù mang lại nhiều lợi ích, làm thêm cũng có những mặt trái nếu SV không biết cân đối thời gian:
- Học tập sa sút: Quá mải mê làm thêm có thể dẫn đến sao nhãng việc học, ảnh hưởng đến điểm số và cơ hội tốt nghiệp đúng hạn.
- Áp lực tinh thần: Làm việc quá giờ quy định dễ dẫn đến kiệt sức, căng thẳng, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần.
ThS Trần Quốc Hùng, Trưởng phòng Công tác SV, Đại học Kinh tế Đà Nẵng, nhấn mạnh: \”SV nên đặt ưu tiên cho học tập. Đi làm thêm chỉ nên là một phần hỗ trợ, không nên làm ảnh hưởng đến kết quả học tập và cơ hội việc làm sau khi ra trường.\”
Giải pháp cân đối học tập và làm thêm
1. Lựa chọn công việc phù hợp
SV nên chọn công việc có thời gian linh hoạt, ưu tiên các công việc theo ca ngắn (4-5 giờ/ca) hoặc làm theo dự án để có thể sắp xếp giữa lịch học và lịch làm thêm.
2. Quản lý thời gian hiệu quả
- Sử dụng lịch biểu để theo dõi thời gian dành cho học, làm thêm và nghỉ ngơi.
- Ưu tiên hoàn thành bài tập và ôn thi trước khi nhận thêm ca làm việc.
3. Tận dụng các chương trình Học kỳ doanh nghiệp
Các chương trình thực tập như Học kỳ doanh nghiệp không chỉ giúp SV tích lũy kinh nghiệm thực tế mà còn mang lại thu nhập. ThS Nguyễn Tấn Hòa, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ SV Đại học Sư phạm Kỹ thuật Đà Nẵng, cho biết: \”Học kỳ doanh nghiệp là cơ hội để SV vừa học vừa làm, với môi trường chuyên nghiệp và hỗ trợ lương.\”
4. Thảo luận với nhà trường
Trong trường hợp làm thêm quá giờ ảnh hưởng đến học tập, SV nên báo cáo với nhà trường để được hỗ trợ hoặc tư vấn hướng đi phù hợp.
Kết luận: Linh hoạt và cân bằng là chìa khóa
Bỏ quy định giới hạn thời gian làm thêm 24 giờ/tuần là một bước tiến linh hoạt, giúp SV tự do lựa chọn công việc phù hợp. Tuy nhiên, SV cần ý thức rõ ràng về mục tiêu học tập và biết cách sắp xếp thời gian hợp lý để không bị cuốn vào guồng quay kiếm tiền mà bỏ bê việc học.
Suy cho cùng, hành trình đại học không chỉ là giai đoạn để kiếm thêm thu nhập, mà còn là thời gian chuẩn bị hành trang tốt nhất cho sự nghiệp tương lai.
