Việc các trường đại học tổ chức xét tuyển sớm hiện đang tạo ra nhiều tác động tích cực lẫn tiêu cực đến quá trình học tập của học sinh THPT. Các trường phổ thông cần xây dựng những giải pháp cụ thể để duy trì động lực học tập và đảm bảo chất lượng giáo dục cho học sinh lớp 12.
1. Tác Động Từ Việc Xét Tuyển Sớm
1.1 Tích cực
- Giảm áp lực thi cử: Học sinh được thông báo đủ điều kiện trúng tuyển sớm thường có tâm lý nhẹ nhõm, yên tâm tập trung ôn thi tốt nghiệp THPT.
- Động lực cải thiện điểm số: Một số học sinh nỗ lực để có học bạ đẹp hoặc đạt kết quả tốt tại các kỳ thi đánh giá năng lực, tạo cơ hội trúng tuyển sớm.
1.2 Tiêu cực
- Sao nhãng học tập: Một số học sinh mang tâm lý chủ quan, chỉ cần đủ điểm tốt nghiệp mà không đặt mục tiêu cao trong kỳ thi THPT.
- Học lệch: Nhiều học sinh chỉ tập trung ôn luyện môn thi liên quan đến phương thức xét tuyển sớm, dẫn đến thiếu cân bằng kiến thức.
- Gánh nặng định hướng: Giáo viên và nhà trường phải cập nhật liên tục thông tin xét tuyển từ các trường đại học, tăng áp lực tư vấn hướng nghiệp.
2. Vai Trò Định Hướng Của Nhà Trường
2.1 Tăng cường nhận thức
- Quán triệt ý nghĩa của việc học lớp 12: Giáo viên cần giúp học sinh hiểu rõ kiến thức nền tảng của lớp 12 không chỉ phục vụ thi tốt nghiệp mà còn ảnh hưởng đến năng lực học tập lâu dài.
- Đánh giá hạnh kiểm: Nhà trường có thể áp dụng biện pháp răn đe đối với học sinh sao nhãng học tập, ảnh hưởng đến môi trường lớp học.
2.2 Tư vấn và đồng hành
- Phụ huynh và học sinh: Tăng cường các buổi tư vấn, hội thảo, giải đáp thắc mắc về kỳ thi tốt nghiệp THPT, chọn tổ hợp môn và cách chuẩn bị hồ sơ xét tuyển đại học.
- Giáo viên chủ nhiệm: Thường xuyên liên lạc với phụ huynh, động viên học sinh duy trì động lực học tập ngay cả khi đã đủ điều kiện trúng tuyển.
3. Giải Pháp Từ Thực Tiễn
3.1 Nâng cao chất lượng dạy học
- Đào tạo giáo viên: Cập nhật, đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng tiếp cận năng lực, sát với đề thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025.
- Kế hoạch ôn tập: Tổ chức khảo sát môn thi tốt nghiệp, xây dựng lộ trình ôn tập phù hợp với từng nhóm học sinh.
3.2 Điều chỉnh phương thức xét tuyển
- Đồng bộ quy định: Đề xuất Bộ GD&ĐT quy định thống nhất các phương thức xét tuyển để tránh sự mất công bằng giữa các thí sinh.
- Tăng cường phối hợp: Các trường đại học nên phối hợp chặt chẽ với các trường THPT để hạn chế tác động tiêu cực từ việc xét tuyển sớm.
4. Đảm Bảo Công Bằng Trong Xét Tuyển
Việc xét tuyển sớm cần được triển khai hợp lý để không ảnh hưởng đến các thí sinh sử dụng phương thức xét tuyển điểm thi tốt nghiệp THPT. Một số đề xuất cụ thể:
- Rà soát quy trình xét tuyển: Giảm số lượng phương thức phức tạp, tập trung vào các hình thức xét tuyển có tính khách quan.
- Đánh giá hiệu quả: Theo dõi kết quả học tập của sinh viên trúng tuyển bằng các phương thức khác nhau để rút kinh nghiệm cho các kỳ xét tuyển tiếp theo.
Kết Luận
Việc xét tuyển sớm vào đại học mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng đặt ra không ít thách thức cho cả học sinh và nhà trường. Để giải quyết bài toán này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ GD&ĐT, các trường đại học và các cơ sở giáo dục phổ thông. Đồng thời, cần nâng cao nhận thức của học sinh và phụ huynh về tầm quan trọng của việc duy trì động lực học tập đến cuối chặng đường THPT.