Ngày 3/12, Đoàn khảo sát Bộ GD&ĐT đã có buổi làm việc để đánh giá kết quả triển khai Đề án dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân. Buổi làm việc không chỉ tổng kết những thành tựu đã đạt được mà còn đề xuất nhiều giải pháp quan trọng, trong đó có việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để nâng cao hiệu quả dạy và học ngoại ngữ.
Những Thành Tựu Đáng Kể Từ Đề Án Ngoại Ngữ Quốc Gia
Thực hiện Đề án dạy và học ngoại ngữ giai đoạn 2017-2025, tỉnh Thái Nguyên đã đạt được những kết quả nổi bật:
- Cơ sở vật chất hiện đại hóa: Hệ thống phòng học ngoại ngữ và trang thiết bị giảng dạy được nâng cấp theo tiêu chuẩn quốc tế.
- Chất lượng đội ngũ giáo viên tăng cao: Tỷ lệ giáo viên đạt chuẩn năng lực ngoại ngữ tăng từ 82,74% (năm 2020) lên 98,25% (năm 2024).
- Tăng cường tiếp cận ngoại ngữ ở trẻ nhỏ: Tỷ lệ trẻ mẫu giáo làm quen với tiếng Anh tăng từ 14,2% (năm 2020) lên 45,28% (năm 2024).
- Phát triển chứng chỉ quốc tế: Số học sinh đạt chứng chỉ IELTS 4.0 hoặc tương đương tăng nhanh, phản ánh năng lực ngoại ngữ thực tế của học sinh.
Tại Đại học Thái Nguyên, nhiều chương trình giảng dạy bằng tiếng Anh và ngoại ngữ khác đã được xây dựng. Các giáo trình tiếng Hàn và tiếng Trung cũng được phát triển nhằm đáp ứng nhu cầu học tập đa dạng của sinh viên.
Ứng Dụng Trí Tuệ Nhân Tạo Trong Giáo Dục Ngoại Ngữ
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và phát triển công nghệ, việc ứng dụng AI trong dạy và học ngoại ngữ đã trở thành xu hướng không thể bỏ qua. Các giải pháp AI giúp cá nhân hóa việc học và tăng cường hiệu quả giảng dạy:
- Học liệu số hóa: Các ứng dụng AI như ChatGPT, Duolingo, hoặc các nền tảng học tiếng Anh trực tuyến giúp học sinh luyện tập theo khả năng cá nhân.
- Phân tích tiến độ học tập: AI có thể theo dõi, đánh giá và đưa ra lộ trình học tập phù hợp cho từng học sinh, giúp nâng cao hiệu quả học tập.
- Học tập thông qua thực tế ảo (VR): Môi trường học tập ảo mô phỏng các tình huống giao tiếp thực tế giúp học sinh luyện phản xạ ngôn ngữ.
- Khảo thí thông minh: AI hỗ trợ xây dựng hệ thống đánh giá chuẩn hóa, giảm tải công việc thủ công và đảm bảo tính khách quan trong các kỳ thi.
Định Hướng Tương Lai: Tiếng Anh Là Ngôn Ngữ Thứ Hai
PGS.TS Nguyễn Danh Nam từ Đại học Thái Nguyên cho biết:
“Chúng tôi đặt mục tiêu đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong các trường học, đồng thời tăng cường thu hút sinh viên quốc tế đến học tập tại Việt Nam.”
Ngoài ra, các giải pháp đề xuất bao gồm:
- Phát triển tài nguyên học liệu số hóa: Xây dựng thư viện tài liệu trực tuyến giúp giáo viên và học sinh tiếp cận học liệu dễ dàng.
- Khuyến khích giáo viên vùng sâu vùng xa: Chính sách thu hút giáo viên giỏi tới các địa bàn khó khăn để cải thiện chất lượng giáo dục.
- Xã hội hóa dạy và học ngoại ngữ: Tạo điều kiện để các tổ chức tư nhân và cộng đồng tham gia vào quá trình giảng dạy ngoại ngữ.
Thách Thức Và Giải Pháp
Dù đạt được nhiều thành tựu, nhưng Đề án cũng đối mặt với không ít thách thức:
- Chênh lệch chất lượng giữa các vùng: Các địa phương vùng sâu vùng xa còn gặp khó khăn về cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên.
- Thiếu chính sách hỗ trợ toàn diện: Một số giáo viên chưa nhận được sự hỗ trợ đầy đủ trong việc nâng cao trình độ chuyên môn.
Giải pháp:
- Ưu tiên nguồn lực cho các vùng khó khăn: Đầu tư cơ sở vật chất và hỗ trợ giáo viên để giảm khoảng cách chất lượng giữa các địa phương.
- Đẩy mạnh hợp tác quốc tế: Thu hút chuyên gia nước ngoài và các nguồn tài trợ để cải thiện chất lượng dạy và học ngoại ngữ.
Lời Kết
Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong dạy và học ngoại ngữ là bước tiến chiến lược để nâng cao năng lực ngoại ngữ cho học sinh Việt Nam. Với những định hướng cụ thể và sự hỗ trợ từ công nghệ, chúng ta hoàn toàn có thể kỳ vọng vào một thế hệ học sinh tự tin, hội nhập và thành công trên trường quốc tế.
Tương lai của giáo dục ngoại ngữ không chỉ là việc học ngôn ngữ, mà là sử dụng ngôn ngữ như một công cụ để chinh phục tri thức toàn cầu.
