Năm học 2022-2023 đánh dấu việc môn Tiếng Anh và Tin học trở thành môn học bắt buộc từ lớp 3 trong chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) mới. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc chuẩn bị và bố trí đội ngũ giáo viên, đòi hỏi các địa phương phải có những giải pháp tổng thể và kịp thời để đảm bảo chất lượng giảng dạy.
Thực Trạng Bố Trí Đội Ngũ Giáo Viên
Theo báo cáo từ 63 Sở Giáo dục và Đào tạo, hiện nay cả nước có tổng cộng 14.615 trường tiểu học với 287.903 lớp. Riêng lớp 3, 4 và 5 chiếm 173.948 lớp, trong đó số lớp 3 là 58.716. Để đáp ứng yêu cầu của chương trình GDPT 2018, các trường cần có 10.126 giáo viên tiếng Anh cho lớp 3 và tổng cộng 30.251 giáo viên để dạy đủ ba khối lớp 3, 4, 5.
Mặc dù tổng số giáo viên tiếng Anh hiện tại đáp ứng được nhu cầu về mặt số lượng, nhưng sự phân bố giáo viên không đồng đều giữa các địa phương, cùng với sự biến động lớn từ giáo viên hợp đồng, dẫn đến việc thiếu hụt khoảng 3.600 giáo viên để dạy Tiếng Anh bắt buộc cho lớp 3.
Một số địa phương như TP.HCM, Gia Lai, Thanh Hóa, Quảng Ngãi và Cao Bằng hiện đang thiếu giáo viên Tiếng Anh trầm trọng. Ví dụ, huyện Sơn Hòa (Phú Yên) có tới 15 trường tiểu học nhưng không có giáo viên Tiếng Anh do trước đây tập trung giáo viên cho các cấp học khác.
Đối với giáo viên Tin học, thực trạng cũng tương tự. Có 7.595 trường (53,85%) có giáo viên Tin học biên chế, 2.471 trường (17,52%) có giáo viên hợp đồng, và một số trường phải bố trí giáo viên dạy liên trường hoặc kiêm nhiệm. Tuy nhiên, 16,6% (2.340 trường) vẫn không thể bố trí được giáo viên Tin học. Các địa phương như Sơn La, Gia Lai, TP.HCM, và Cao Bằng cũng gặp khó khăn lớn khi có trên 100 trường chưa thể bố trí được giáo viên Tin học.
Giải Pháp Tháo Gỡ Từ Các Địa Phương
Để giải quyết tình trạng thiếu hụt giáo viên Tiếng Anh và Tin học, ông Đặng Văn Bình, Phó Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ Quản lý giáo dục (Bộ GD&ĐT), cho biết Bộ đã kết hợp với Vụ Giáo dục Tiểu học đưa ra các hướng dẫn chi tiết. Ngoài ra, Bộ cũng đã thống nhất với Bộ Nội vụ để bổ sung khoảng 95.000 biên chế giáo viên từ nay đến năm 2025, trong đó có khoảng 27.850 biên chế cho năm học 2021-2022.
Tuy nhiên, một vấn đề lớn là nhiều địa phương vẫn còn biên chế chưa tuyển dụng, dẫn đến tình trạng thiếu giáo viên cục bộ. Ông Bình khuyến nghị các Sở GD&ĐT cần phối hợp chặt chẽ với Sở Nội Vụ để tổ chức tuyển dụng toàn bộ số biên chế còn có. Đồng thời, giáo viên hợp đồng nên được xét tuyển vào biên chế nếu đủ điều kiện.
Xây Dựng Bản Đồ Bố Trí Giáo Viên Và Tìm Kiếm Nguồn Tuyển Dụng
Mỗi địa phương cần xây dựng một bản đồ phân bố giáo viên để biết trường nào có hoặc chưa có giáo viên Tiếng Anh, Tin học, từ đó đưa ra các giải pháp bổ sung. Vai trò của Hiệu trưởng cũng rất quan trọng trong việc tìm kiếm nguồn tuyển dụng giáo viên chất lượng. Ngoài ra, các phòng giáo dục cần phối hợp với các cơ quan liên quan để tham mưu lãnh đạo tỉnh trong việc ra văn bản chỉ đạo chung.
Đối với các tỉnh có nhiều trường tiểu học quy mô nhỏ với ít hơn 100 học sinh, như Bắc Kạn, Cao Bằng, Hà Giang, việc sắp xếp lại trường lớp là rất cần thiết. Nếu không có giải pháp sắp xếp hợp lý, việc bố trí giáo viên Tiếng Anh và Tin học sẽ gặp nhiều khó khăn, không đảm bảo định mức giảng dạy theo quy định.
Kết Luận
Việc chuẩn bị đội ngũ giáo viên Tiếng Anh và Tin học cho năm học 2022-2023 cần có sự phối hợp chặt chẽ từ cấp địa phương đến cấp quốc gia. Các địa phương cần nhanh chóng giải quyết tình trạng thiếu giáo viên cục bộ, tối ưu hóa việc phân bổ nguồn lực và tận dụng mọi biên chế có sẵn. Đồng thời, cần xây dựng chiến lược lâu dài để đảm bảo chất lượng giảng dạy và đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng trong giáo dục phổ thông.
